Szanowni Państwo,
Prezes Zarządu PTIDiK przygotował pismo, w którym
w imieniu Towarzystwa wyraził
zaniepokojenie rozwojem sytuacji odnośnie obowiązkowych szczepień przeciwko chorobom
zakaźnym w Polsce oraz apelował do instytucji rządowych o zaniechanie
procedowania obywatelskiego projektu ustawy
mającej znieść obowiązek szczepień.
Poniżej mogą się Państwo zapoznać z treścią apelu.
APEL
Szanowny
Panie Prezydencie,
Komitet Immunologii i Etiologii
Zakażeń Człowieka Polskiej Akademii Nauk, a także Polskie Towarzystwo
Immunologii Doświadczalnej i Klinicznej, skupiające najwybitniejszych krajowych
uczonych – specjalistów w dziedzinie m.in. nauk o odporności człowieka wobec
chorób zakaźnych a także przyczyn tych chorób, wyrażają zaniepokojenie rozwojem
sytuacji odnośnie obowiązkowych szczepień przeciwko chorobom zakaźnym w Polsce.
Od kilku lat obserwujemy stopniowy, coraz bardziej nasilający się wzrost
odsetka populacji, który nie jest zaszczepiony. Według danych opublikowanych
przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny w lutym
2018 wynika, że w 2010 roku odnotowano 3437 odmów, w 2011 r. - 4689, w roku
2012 - 5340, w 2013 r. - 7248, w 2014 roku - 12 681, w roku 2015 - 16 689, w
2016 roku - 23 147, zaś w roku 2017 - 30 089. Według tego samego źródła,
tylko w pierwszej połowie 2018 roku
odnotowano 34 273 odmowy szczepień. Tym samym już w 2017 roku
wyszczepialność przeciwko odrze, śwince i różyczce zmniejszyła się
w Polsce poniżej 95 proc., czyli progu uznawanego za dolną granicę
gwarantującą odporność populacyjną. Niska odporność populacyjna nie
zapobiegnie zarażeniu (i w konsekwencji zachorowaniu) osób świadomie niezaszczepionych,
osób w podeszłym wieku, które nie były szczepione lub u których wygasła
odporność poszczepienna, ale także tych, którzy z powodów zdrowotnych nie mogą
być szczepieni i/lub mają w znacznym stopniu obniżoną odporność. Do tej
ostatniej grupy należą nie tylko chorzy ze zdiagnozowanymi pierwotnymi
niedoborami odporności, których liczba w Polsce wynosi 690 osób (co według ekspertów stanowi 20-30%
wszystkich przypadków), ale także m.in. kilka
tysięcy dzieci chorujących na nowotwory
hematologiczne (białaczki), u których odporność jest obniżona w wyniku
chemioterapii, a których zabezpieczenie przed zachorowaniem na choroby zakaźne
jest wynikiem istnienia – obecnie zmniejszającej się – odporności populacyjnej.
Dalszą przewidywaną konsekwencją, obserwowaną już zresztą w krajach, w których wyszczepialność jest niższa
niż w Polsce (np. wyszczepialność przeciwko odrze na Ukrainie czy w Rumunii)
może być epidemiczne narastanie częstości klinicznych przypadków chorób zakaźnych
i zagrożenie dla zdrowotności Polaków. Przechorowanie odry może doprowadzić do
nieodwracalnych powikłań neurologicznych, różyczki - do wad wrodzonych płodu
włącznie, a świnki - do męskiej bezpłodności.
Wzrost częstości zaniechania
obowiązkowych szczepień w Polsce związany jest m.in. z tzw. ruchami
antyszczepionkowymi które, bazując na niezaprzeczalnym fakcie, że szczepionki,
jak każde inne substancje wprowadzone do organizmu człowieka, mogą wywołać
niepożądane objawy, a także na mieszaninie kłamstw, półprawd i zmyśleń propagowanych
w mediach społecznościowych (m.in. zdyskredytowana naukowo już wiele lat temu
teoria wiążąca szczepienia z występowaniem autyzmu). Równoczesny brak rzetelnej
i dostosowanej do różnych poziomów wiedzy informacji o kluczowej roli szczepień
w eliminacji groźnych dla zdrowia i życia chorób zakaźnych, zniechęca rodziców do szczepienia dzieci.
Problem spadku wyszczepialności dzieci dotyczy także innych
krajów UE, w których do tego roku szczepienia były dobrowolne, a w ostatnich
latach zwiększyła się niepokojąco zapadalność na choroby zakaźne (odra,
koklusz, błonica). Stąd też w tych krajach zaostrzono przepisy dotyczące
realizacji szczepień. We Francji i Włoszech od stycznia 2018 obowiązek
szczepień został rozszerzony. W Australii od 2017 roku rodzice, którzy nie
zgadzają się na szczepienia z przyczyn pozamedycznych tracą prawa do świadczeń
wypłacanych dzieciom. W Stanach Zjednoczonych dzieci nie szczepione nie są
przyjmowane do żłobków, przedszkoli i szkół publicznych.
Komitet Immunologii i Etiologii
Zakażeń Człowieka Polskiej Akademii Nauk i Polskie Towarzystwo Immunologii
Doświadczalnej i Klinicznej popierają niedawną decyzję Wysokiego Sejmu o
odrzuceniu obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu
oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, którego wdrożenie miałoby znieść obowiązek
szczepień, a który został
przygotowany przez tzw. Ogólnopolskie Stowarzyszenie Wiedzy o Szczepieniach
"STOP NOP", od dawna znane jako aktywny przeciwnik szczepień.
Zarówno ten odrzucony projekt ustawy,
jak wszystkie inne analogiczne inicjatywy obywatelskie lub poselskie możliwe w
przyszłości są sprzeczne z zaostrzoną w ostatnich latach polityką promującą szczepienia
w wielu krajach wysoko rozwiniętych i niebezpieczne,
gdyż w przypadku wprowadzenia w życie każdej ustawy znoszącej obowiązek
szczepień ochronnych może dojść do dalszego znacznego wzrostu liczby dzieci/osób
niezaszczepionych przeciwko odrze i innym chorobom. Trend w tym kierunku
obserwowany jest już obecnie. Według informacji Głównego Inspektora Sanitarnego
w okresie od 1 stycznia do 15 października 2018 r. zarejestrowano w Polsce 128
przypadków zachorowań na odrę. Dla porównania w roku 2017 roku zgłoszono ich
58. Natomiast tylko pomiędzy 31 października a 4 listopada 2018 zanotowano
kolejnych 17 przypadków zachorowania na odrę.
W
związku z tym apelujemy do Wysokiego Sejmu RP o:
·
Zaniechanie w przyszłości procedowania analogicznych
projektów ustaw mających na celu zniesienie lub ograniczenie obowiązku szczepień
ochronnych, jako sprzecznych z obecną wiedzą z jednej strony, a z obowiązkiem
rządzących zapewnienia jak najlepszego zabezpieczenia stanu zdrowia Polaków z
drugiej;
a do odpowiednich PT Ministrów i
Przewodniczących Komisji o:
·
Rozważenie i wdrożenie skutecznych metod
zachęcania społeczeństwa do szczepień ochronnych, a także zwiększenia dostępności
szczepień (w tym nieobowiązkowych);
·
Powołanie komisji ekspertów, którzy wypracują
sposoby skutecznego przekazania społeczeństwu rzetelnej, dostosowanej do
poziomu edukacji informacji odnośnie szczepień i szczepionek, w tym sposoby wprowadzenia
podstawowego, obowiązkowego nauczania o znaczeniu i działaniu szczepień
ochronnych już od poziomu przedszkolnego;
·
Wprowadzenie obowiązku nieodpłatnych szczepień
dzieci imigrantów zgodnie z obowiązującym polskim kalendarzem szczepień;
·
Wzorem niektórych krajów wprowadzenie
obowiązku szczepień jako warunku przyjęcia dziecka do żłobka i przedszkola
·
Rozważenie możliwości zniesienia opłaty za
szczepienia nieobowiązkowe wśród obywateli polskich, dzieci i osób dorosłych, a
także wobec imigrantów.
Przewodniczący Komitetu Immunologii i
Etiologii Zakażeń Człowieka Polskiej Akademii Nauk, Prezes Polskiego
Towarzystwa Immunologii Doświadczalnej i Klinicznej
Profesor dr hab. Jacek Maciej
Witkowski
Apel popierają:
1.
Prof. dr hab.
Maciej Siedlar, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Konsultant
Krajowy w dziedzinie immunologii klinicznej
2. Prof. dr hab.
Jacek Roliński, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, były Prezes PTIDiK
3. Prof. dr hab.
Janusz Marcinkiewicz, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, były Prezes PTIDiK
4. Dr hab.
Ewelina Grywalska, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, była Sekretarz Zarządu
PTIDiK
5. Prof. dr hab.
Anna Pituch-Noworolska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
6. Dr hab.
Jarosław Baran, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
7. Dr hab. Aleksandra
Lewandowicz-Uszyńska, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich, Wrocław
8. Dr hab.
Katarzyna Lisowska, Sekretarz Zarządu Głównego PTIDiK, Gdański Uniwersytet
Medyczny
9. Prof. dr hab.
Kazimierz Madaliński, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego
10. Prof. dr hab.
Krzysztof Simon, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich, Wrocław, Konsultant
Wojewódzki w dziedzinie chorób zakaźnych dla województwa dolnośląskiego
11. Prof. dr hab.
Ewa Bernatowska, Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka
12. Dr hab.
Michał Pikuła, Gdański Uniwersytet
Medyczny
13. Prof. dr hab.
Robert Flisiak, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
14. Prof. dr hab.
Włodzimierz Maśliński, Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i
Rehabilitacji
15. Prof. dr hab.
Wiesław Jędrzejczak, Warszawski Uniwersytet Medyczny
16. Prof. dr hab.
Urszula Demkow, Gdański Uniwersytet Medyczny, Redaktor Naczelna „Central
European Journal of Immunology”
17. Prof. dr hab.
Ewa Jabłońska, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
18. Prof. dr hab.
Joanna Domagała-Kulawik, Warszawski Uniwersytet Medyczny
19. Prof. Dr hab.
Krzysztof Bryniarski, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
20. Dr Andrzej
Eljaszewicz, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
21. Dr hab.
Aleksandra Klimczak, Instytut
Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN, Wrocław
22. Dr hab. Beata Tokarz-Deptuła, Uniwersytet Szczeciński
23. Prof. dr hab. Wiesław Deptuła, Uniwersytet Szczeciński
